29 مه 2025، ساعت 2:48
آمنیوسنتز چیست؟ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایعترین عفونتهای ویروسی منتقلشونده از راه جنسی در سراسر جهان است. برخی از گونههای پرخطر این ویروس با بروز انواعی از سرطانها، بهویژه سرطان دهانهٔ رحم، مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و برخی سرطانهای سر و گردن مرتبط هستند. خوشبختانه با پیشرفتهای علمی در زمینهٔ پیشگیری، غربالگری و درمان، رهایی از سرطانهای مرتبط با HPV به یک هدف قابلدستیابی تبدیل شده است.
از بیش از ۱۰۰ نوع مختلف HPV، حدود ۱۴ نوع آن به عنوان پرخطر شناخته میشوند. نوع ۱۶ و ۱۸ به تنهایی عامل حدود ۷۰٪ از موارد سرطان دهانه رحم هستند. این ویروس در صورت باقیماندن مزمن در بدن، میتواند تغییرات پیشسرطانی در بافتها ایجاد کند که در صورت عدم درمان به سرطان منجر میشود.
واکسیناسیون علیه HPV مؤثرترین راه برای پیشگیری از ابتلا به انواع پرخطر این ویروس است. واکسنهای موجود مانند Gardasil و Cervarix از بدن در برابر انواعی از HPV محافظت میکنند که عامل عمده سرطانها هستند. سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند که دختران و پسران در سنین ۹ تا ۱۴ سال این واکسن را دریافت کنند.
آموزش جنسی سالم، استفاده از کاندوم و محدود کردن تعداد شرکای جنسی نیز به کاهش خطر انتقال HPV کمک میکند، هرچند استفاده از کاندوم بهطور کامل از انتقال ویروس جلوگیری نمیکند.
غربالگری منظم با تست پاپاسمیر و تست HPV میتواند تغییرات سلولی پیشسرطانی را در مراحل اولیه شناسایی کند. این روشها بهویژه برای زنان فعال جنسی بالای ۲۱ سال اهمیت دارد. تشخیص زودهنگام منجر به مداخلات سریعتر و موفقتر در پیشگیری از پیشرفت به سرطان میشود.
درمان بستگی به مرحله و محل سرطان دارد و میتواند شامل:
جراحی (برداشتن بافتهای سرطانی یا پیشسرطانی)
پرتودرمانی
شیمیدرمانی
ایمونوتراپی (تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلولهای سرطانی)
در مراحل اولیه، احتمال درمان کامل بسیار بالاست. امروزه با بهرهگیری از روشهای ترکیبی، بقاء بیماران مبتلا به این نوع سرطانها افزایش یافته است.
سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۰ استراتژی جهانی خود برای حذف سرطان دهانهٔ رحم را معرفی کرد که شامل سه محور اصلی است:
واکسیناسیون ۹۰٪ دختران زیر ۱۵ سال
غربالگری ۷۰٪ زنان تا سن ۳۵ سال و سپس ۴۵ سال
درمان ۹۰٪ موارد پیشسرطانی و سرطانی
اجرای این برنامه میتواند تا سال ۲۱۰۰ جان بیش از ۶۲ میلیون نفر را نجات دهد.
HPV گرچه یک ویروس رایج است، اما نباید آن را نادیده گرفت. با آگاهی، پیشگیری، غربالگری منظم و درمان بهموقع، میتوان از بار عظیم سرطانهای مرتبط با این ویروس کاست. رهایی از سرطانهای ناشی از HPV دیگر یک رویا نیست، بلکه واقعیتی قابلدستیابی است؛ اگر ما به مسئولیت خود در سطح فردی، اجتماعی و جهانی عمل کنیم.