29 مه 2025، ساعت 2:48
آمنیوسنتز چیست؟سرطان سینه (پستان) شایعترین سرطان در میان زنان جهان است و آمار ابتلا به آن در دهههای اخیر به طور قابلتوجهی رو به افزایش بوده است. افزایش تشخیص این سرطان، نگرانیهای گستردهای در سطح جوامع، سیستمهای بهداشتی و نهادهای پژوهشی ایجاد کرده است. اما چرا این روند افزایشی است؟ چه عواملی در گسترش سرطان سینه نقش دارند؟ در این مقاله به بررسی دلایل احتمالی این روند میپردازیم.
یکی از دلایل مهم افزایش آمار سرطان سینه، پیشرفت در روشهای غربالگری و آگاهی بیشتر زنان نسبت به علائم و اهمیت معاینههای منظم است. تستهای ماموگرافی و سونوگرافی پیشرفتهتر شدهاند و موارد بیشتری از سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده میشود. در واقع، بخشی از آمار بالاتر، به معنای افزایش واقعی موارد نیست بلکه بازتابی از تشخیص بهتر است.
در سالهای اخیر، تغییراتی در سبک زندگی انسانها رخ داده که زمینه را برای افزایش خطر سرطان سینه فراهم کرده است:
چاقی و اضافهوزن: بهویژه پس از یائسگی، چاقی با افزایش سطح استروژن مرتبط است که میتواند رشد سلولهای سرطانی سینه را تحریک کند.
عدم فعالیت بدنی: ورزش منظم یکی از عوامل محافظتکننده در برابر سرطان سینه است.
تغذیه ناسالم: مصرف غذاهای فراوریشده، قند بالا و چربیهای اشباع میتواند خطر را افزایش دهد.
مصرف الکل و دخانیات: هر دو از عوامل خطر تأییدشده هستند.
با افزایش امید به زندگی، تعداد زنانی که وارد دهههای پرخطر (دهههای ۵۰ و ۶۰ زندگی) میشوند بیشتر شده است. سن یکی از عوامل خطر مستقل برای سرطان سینه است. بههمیندلیل، در جوامعی که جمعیت در حال پیر شدن است، نرخ ابتلا نیز افزایش مییابد.
تغییر در الگوهای باروری و استفاده از هورمونها نیز نقش مهمی دارند:
کاهش تعداد زایمان و تأخیر در اولین بارداری
کاهش مدت شیردهی یا عدم شیردهی
استفاده از درمانهای جایگزین هورمونی پس از یائسگی
تمام این موارد میتوانند مدت زمان بیشتری را که بدن زن در معرض استروژن قرار دارد افزایش دهند و ریسک سرطان سینه را بالا ببرند.
در حالی که تنها حدود ۵ تا ۱۰ درصد موارد سرطان سینه ناشی از جهشهای ژنتیکی (مانند BRCA1 و BRCA2) هستند، اما آلودگیهای محیطی، قرار گرفتن در معرض اشعهها، و تماس با مواد شیمیایی مختلکننده هورمونی (مثل فتالاتها) نیز میتوانند در افزایش ریسک ابتلا نقش داشته باشند.
افزایش نرخ سرطان سینه نتیجهٔ مجموعهای از عوامل است: از تغییرات سبک زندگی و الگوهای جمعیتی گرفته تا پیشرفت در علم تشخیص و مداخلات پزشکی. خبر خوب آن است که بسیاری از این عوامل قابل کنترل یا پیشگیری هستند. با آگاهی، غربالگری منظم، اصلاح سبک زندگی و پرهیز از عوامل خطر، میتوان از بسیاری از موارد ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد یا آن را در مراحل اولیه درمانپذیر شناسایی کرد.